GRANICE COACHINGU – klient doświadczający kryzysu lub znaczącej zmiany

 

W cyklu podcastów Darka Niedzieskiego “Przestrzenie Coachingu”, Aleksandra wypowiadała się w temacie: “Kiedy coaching, kiedy terapia”. Jest to niezwykle aktualny temat w obecnym czasie, w którym przed coachingiem pojawia się tak wiele nowych wyzwań.

Wyzwania i nowe perspektywy coachingu

Obecnie w praktyce coachingowej w związku z intensywnym rozwojem specjalizacji i rosnącym zainteresowaniem coachingiem pojawiają się nowe wyzwania, które wymagają coraz większej wiedzy z obszaru psychologii, diagnozy, a nawet psychoterapii. W podstawowym zakresie wiedza ta pozwala odróżniać klientów, których problemy i poziom funkcjonowania wymagają odmiennych, poszerzonych bądź zmodyfikowanych strategii postępowania. Coachowie w swojej pracy coraz częściej dotykają problemów leżących na granicy coachingu, poradnictwa psychologicznego, interwencji kryzysowej czy psychoterapii, a to wymaga jeszcze większej niż dotąd czujności na klientów i rodzaj stosowanych wobec nich technik pracy. Wynika to z faktu, że procesy coachingowe kierowane są na przykład do osób mających problemy w relacjach rodzinnych, tracących pracę, doświadczających mobbingu, będących po wypadkach itp. Coaching oferuje wiele skutecznych narzędzi wspierania swoich klientów, może się także świetnie sprawdzać dla osób, które mają już doświadczenia z terapii i są na etapie, kiedy przepracowały problem i przechodzą do rozwijania nowych obszarów w swoim życiu.Wykwalifikowany coach powinien jednak umieć także zauważać, kiedy jego klient potrzebuje pomocy innego specjalisty np. z obszaru zdrowia psychicznego.

Nie zawsze możemy przewidzieć jaki klient zdecyduje się na coaching, jaka motywacja nim kieruje, czy i jakie wydarzenia mogą uaktywnić różnego rodzaju procesy emocjonalne wpływające na przebieg procesu coachingowego. Jesteśmy jednak w stanie dbać o nasze kwalifikacje tak, by umieć zauważyć, kiedy poziom funkcjonowania naszego klienta wykracza poza możliwości oddziaływania coachnigu. W takiej sytuacji rolą coacha będzie wspieranie klienta w szukaniu najbardziej adekwatnej dla niego formy pomocy.

Kiedy na pewno psychoterapia?

Istnieje wiele sytuacji, w których coach może pracować z klientem mającym nawet poważne problemy w funkcjonowaniu. Są jednak sytuacje, w których nie ma wątpliwości, że należy skierować naszego klienta do specjalisty zajmującego się zdrowiem psychicznym (psychologa, psychoterapeuty czy psychiatry):

1. Klient ma wyraźne objawy zaburzeń – np. objawy depresyjne, poważne objawy lękowe, psychotyczne lub osobowościowe. Warto umieć rozpoznawać sygnały alarmowe w funkcjonowaniu naszych klientów, które mogą świadczyć o problemach psychicznych.
2. Klient, którego podejrzewamy o uzależnienie – nie tylko od substancji psychoaktywnych ale też internetu, zakupów, hazardu lub seksu.
3. Klient wypowiada treści, które sprawiają, że podejrzewamy go o myśli samobójcze, np.  “chciałabym żeby to wszystko po prostu się już dla mnie skończyło”, “nie jestem już dłużej w stanie tego znosić”.
4. Klient, który znajduje w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia. Takimi nieoczywistym zagrożeniem zdrowia klienta są sytuacje, w których nasz klient podejmuje ryzykowne zachowania – intensywnie się odchudza, stosuje substancje psychoaktywne, nawiązuje przypadkowe relacje seksualne itp.

Dobre praktyki profesjonalnego coacha

Jeśli chcesz wszechstronnie zadbać o swoich klientów:

 

• oczywista oczywistość – superwizja procesu, która pozwala nam obserwować proces coachingowy zwłaszcza jeśli dzieje się w nim cokolwiek co budzi nasze wątpliwości.
• rozwijanie swoich kompetencji – szkolenia pozwalające rozwijać kompetencje coachingowe i nie tylko! Jeśli zajmujesz się coachingiem kryzysu – ucz się o kryzysie, jeśli zajmujesz się coachingiem par – zainteresuj się szkoleniami na temat terapii par albo funkcjonowania związków itd. Aby móc pracować z ludźmi nie musimy mieć studiów z zakresu psychologii, jednak mamy obowiązek posiadać przynajmniej wiedzę z zakresu psychologicznego i społecznego funkcjonowania ludzi, zwłaszcza dotyczącą bezpośrednio obszaru naszego działania.
• dbanie o etykę w pracy – jeśli nie czujesz się kompetentny żeby pracować z jakimś klientem albo raczej z jakimś jego obszarem problemowym – przekieruj go, to będzie dla niego największym wsparciem. Prawdziwy profesjonalista zna swoje ograniczenia, bo nikt nie jest specjalistą w każdym temacie.
• konsultacja z psychoterapeutą – intuicja ci podpowiada, że twój klient może potrzebować terapii – jeśli możesz skonsultuj to  terapeutą; jeśli nadal nie jesteś pewien zaproponuj klientowi taką konsultację pokazując jakie niepokojące objawy opisał w rozmowie z Tobą i dlaczego warto to sprawdzić. Warto komunikować, że zwracanie się do psychologa czy terapeuty to tak jak korzystanie z porady lekarskiej – jest dojrzałym sposobem dbania o siebie. Im wcześniej skorzystamy z profesjonalnego wsparcia tym skuteczniej możemy zwalczyć przykre objawy i zapobiec rozwojowi poważniejszych problemów.

Temat granic coachingu to nadal otwarta kwestia, wokół której jeszcze długo będą się pojawiały problemy i dyskusje. Nie są to łatwe rozmowy, ale musimy świadomie i odważnie podejmować to wyzwanie, bo najistotniejsze jest kierowanie się dobrem klienta i jego rozwojem. Zgodnie z Kodeksem Etycznym ICF Polska jednym z wyznaczników profesjonalnego postępowania z klientami jest m.in. zasugerowanie klientowi skorzystania z usług innych specjalistów, kiedy uznamy to za właściwe lub służące dobru klienta. Żeby móc to zrobić musimy umieć i chcieć “odpuścić” zauważając, kiedy takie przekierowanie jest potrzebne.

Autorki:

Anna Szajkowska, kontakt: anna.szajkowska@PEBskills.pl

Aleksandra Krupska, kontakt: aleksandra.krupska@PEBskills.pl

www.PEBskills.pl